Máy tiện vạn năng là gì? Nguyên lý và cấu tạo máy tiện vạn năng

Trong lĩnh vực gia công cơ khí, máy tiện vạn năng là một trong những thiết bị quen thuộc và đóng vai trò then chốt trong nhiều quy trình sản xuất. Không chỉ linh hoạt trong chức năng tiện, khoan, taro hay cắt ren, loại máy này còn được đánh giá cao nhờ khả năng thích ứng với nhiều loại chi tiết khác nhau. Để khai thác tối đa hiệu suất làm việc, người dùng cần nắm rõ cấu tạo máy tiện vạn năng cùng nguyên lý hoạt động của nó. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về linh kiện!

Ảnh máy tiện vạn năng là gì? Nguyên lý và cấu tạo máy tiện vạn năng

Máy tiện vạn năng là gì?

Máy tiện vạn năng là một loại máy công cụ đa năng, được thiết kế để thực hiện nhiều nguyên công gia công khác nhau trên phôi quay. Đúng như tên gọi "vạn năng", thiết bị này có khả năng thực hiện các thao tác như tiện trụ ngoài, tiện trụ trong, tiện côn, tiện ren, cắt đứt, khoan, và thậm chí là doa hay taro. Với sự linh hoạt vượt trội, máy tiện vạn năng đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc chế tạo các chi tiết máy, sản xuất phụ tùng, và sửa chữa cơ khí, trở thành trái tim của nhiều xưởng gia công cơ khí.

Ảnh máy tiện vạn năng

Nguyên lý và cấu tạo máy tiện vạn năng

Nguyên lý máy tiện vạn năng

Nguyên lý cơ bản của máy tiện vạn năng dựa trên sự kết hợp của hai chuyển động chính:

1. Chuyển động quay của phôi: Phôi được kẹp chặt trên trục chính (mâm cặp hoặc mũi tâm) và quay tròn liên tục.
2. Chuyển động tịnh tiến của dao cắt: Dao cắt được gắn trên đài dao, có thể di chuyển dọc theo trục của phôi (tiện dọc) hoặc vuông góc với trục của phôi (tiện ngang).

Khi dao cắt tiếp xúc với phôi đang quay, vật liệu sẽ được loại bỏ dần, tạo ra chi tiết có hình dạng và kích thước mong muốn. Đối với các nguyên công đặc biệt như tiện ren, dao sẽ di chuyển tịnh tiến đồng bộ với bước ren cần cắt.

Cấu tạo máy tiện vạn năng

Cấu tạo máy tiện vạn năng gồm các bộ phận chính như:

• Thân máy: Đây là bệ đỡ chính, thường được đúc từ gang để đảm bảo độ cứng vững và giảm rung động. Băng máy có các sống trượt được gia công chính xác để các bộ phận khác di chuyển ổn định.
• Hộp trục chính (Ụ trước): Chứa trục chính, mâm cặp và hệ thống truyền động (bánh răng, đai) để điều khiển tốc độ quay của phôi.
• Ụ sau: Được đặt đối diện với hộp trục chính, có chức năng đỡ mũi tâm hoặc gá các dụng cụ như mũi khoan, dao doa, taro để thực hiện các nguyên công khoan, doa, taro trên phôi. Ụ sau có thể di chuyển dọc theo băng máy để phù hợp với chiều dài phôi.

Ảnh ụ máy tiện vạn năng

• Bàn xe dao: Bao gồm bàn dao dọc, bàn dao ngang và bàn dao trên (đài dao). Đây là nơi gá dao cắt và cho phép dao di chuyển linh hoạt theo nhiều hướng để thực hiện các nguyên công tiện khác nhau.

Ảnh bàn xe dao máy tiện vạn năng

• Hộp bước tiến và hộp chạy dao: Chứa hệ thống bánh răng và tay gạt để điều chỉnh tốc độ tiến dao tự động (theo chiều dọc và ngang), cũng như thực hiện tiện ren với các bước ren khác nhau.
• Trục vít me và trục trơn: Hai trục này truyền chuyển động từ hộp bước tiến đến bàn xe dao, giúp bàn xe dao di chuyển tự động hoặc để tiện ren.

Ảnh trục vitme máy tiện vạn năng

• Hệ thống bôi trơn và làm mát: Cung cấp dầu bôi trơn cho các bộ phận chuyển động và dung dịch làm mát cho vùng cắt, giúp giảm ma sát, nhiệt độ và tăng tuổi thọ dao.

Ảnh hệ thống làm mát máy tiện vạn năng

Thông số kỹ thuật máy tiện năng DENVER

Dưới đây là bảng thông số kỹ thuật máy tiện vạn năng DENVER LA-560x500

Ảnh máy tiện vạn năng DENVER

Ứng dụng của máy tiện vạn năng

• Sản xuất chi tiết máy: Chế tạo trục, bạc, bánh răng, bu lông, đai ốc, và các chi tiết định hình khác.
• Sửa chữa và bảo dưỡng: Gia công lại các chi tiết bị mòn, hỏng trong quá trình sửa chữa máy móc, thiết bị.
• Đào tạo nghề: Là thiết bị cơ bản và quan trọng trong các trường dạy nghề, trung tâm đào tạo về cơ khí.
• Nghiên cứu và phát triển: Chế tạo các mẫu thử nghiệm, nguyên mẫu sản phẩm.
• Sản xuất đơn chiếc và loạt nhỏ: Phù hợp với các xưởng cần sản xuất số lượng ít, không yêu cầu tự động hóa cao.

Những lưu ý quan trọng về cấu tạo khi chọn mua máy tiện vạn năng

Để mua được máy tiện vạn năng phù hợp và bền bỉ, bạn cần chú ý các yếu tố về cấu tạo máy tiện vạn năng sau đây:

• Kiểm tra độ mòn của băng máy (sống trượt): Bề mặt băng máy phải phẳng, không trầy xước sâu, không cong vênh, đảm bảo độ chính xác khi làm việc.
• Kiểm tra độ rơ của trục chính: Trục chính phải quay êm, không lắc, không có tiếng ồn bất thường để đảm bảo bề mặt sản phẩm chuẩn xác.
• Kiểm tra sự trơn tru của các tay gạt, tay quay: Tất cả các cần sang số, tay quay điều khiển phải vận hành nhẹ nhàng, không kẹt cứng hay rơ lỏng, đảm bảo thao tác linh hoạt trong quá trình gia công.
• Xem xét hệ thống dẫn dao, hệ thống truyền động: Đảm bảo bộ truyền đồng bộ, không bị tòe răng, bôi trơn tốt tránh mòn máy.

>>> Xem thêm: Động Cơ – Driver – Mạch Máy CNC

                          Máy CNC - Máy Khắc Laser

Qua bài viết trên, bạn đã có cái nhìn tổng quan và chi tiết về cấu tạo máy tiện vạn năng, từ nguyên lý hoạt động cho đến các bộ phận quan trọng và lưu ý khi chọn mua. Việc hiểu rõ cấu tạo sẽ giúp bạn khai thác tối đa hiệu suất máy và đảm bảo tuổi thọ thiết bị trong quá trình sử dụng. Liên hệ Kỷ Nguyên Máy qua hotline: 077.209.8686 - chúng tôi luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong mọi dự án cơ khí!