Vòng bi bạc đạn là gì? Cấu tạo, phân loại, vật liệu trong cơ khí

Vòng bi bạc đạn là gì? "Bạc đạn" là tên gọi khác của "vòng bi" - một bộ phận nhỏ nhưng đóng vai trò cực kỳ quan trọng có công dụng giúp máy móc giảm ma sát, truyền động mượt mà và bảo vệ các chi tiết chuyển động. Cùng theo bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp các thắc mắc về tên gọi, cấu tạo, phân loại, vật liệu bạc đạn!

Ảnh bạc đạn là gì? Cấu tạo, phân loại vòng bi bạc đạn trong cơ khí

Vòng bi bạc đạn là gì? Bạc đạn là bộ phận gì trong máy móc cơ khí

Bạc đạn (hay còn gọi là vòng bi) là một loại ổ lăn, có chức năng giảm ma sát và hỗ trợ chuyển động quay cho các chi tiết máy như trục, bánh xe, động cơ… Tên gọi “bạc đạn” thường phổ biến ở miền Nam, còn miền Bắc gọi là “vòng bi”, nhưng bản chất là một.

Vòng bi bạc đạn là gì? Vòng bi bạc đạn là bộ phận quan trọng trong hệ thống truyền động cơ khí, thường được sử dụng để hỗ trợ các chi tiết quay như trục, bánh xe, mô tơ... Đây là tập hợp các ổ trượt kết hợp với các viên bi (cầu, trụ, côn…) nhằm tạo ra ma sát lăn thay vì ma sát trượt, từ đó giúp máy móc vận hành trơn tru, tiết kiệm năng lượng và nâng cao tuổi thọ thiết bị.

Ảnh các loại vòng bi

Cấu tạo vòng bi bạc đạn

Cấu tạo vòng bi bạc đạn gồm 5 bộ phận chính:

• Vòng ngoài: Lắp cố định với vỏ máy, chịu tác động từ bên ngoài.
• Vòng trong: Lắp cố định với trục máy, truyền chuyển động quay.
• Viên bi (con lăn): Thành phần chủ chốt giúp giảm ma sát, có thể là bi cầu, bi trụ, bi côn, bi tang trống, bi kim… Tùy hình dạng viên bi mà vòng bi sẽ có sức tải, khả năng chịu lực và ứng dụng khác nhau.
• Vòng cách: Định vị các viên bi, giữ khoảng cách đều và phân bố tải trọng, thường làm bằng thép, đồng hoặc nhựa.
• Phớt: Một số loại vòng bi có phớt để giữ mỡ bôi trơn và chắn bụi, giúp tăng tuổi thọ bạc đạn.

Ảnh cấu tạo vòng bi bạc đạn

Nguyên lý hoạt động vòng bi bạc đạn là gì?

Khi hai bề mặt kim loại tiếp xúc và trượt trực tiếp lên nhau, ma sát sẽ rất lớn, gây ra nhiệt độ cao, tiêu hao năng lượng và làm mài mòn các chi tiết. Vòng bi ra đời để giải quyết vấn đề này.

• Vòng bi sử dụng các phần tử lăn (như viên bi tròn, con lăn hình trụ, hình côn, hình kim...) được đặt giữa hai vòng kim loại: vòng trong (lắp vào trục quay) và vòng ngoài (lắp cố định vào vỏ máy).
• Khi trục quay, vòng trong sẽ quay theo, đồng thời kéo các phần tử lăn chuyển động.
• Các phần tử lăn này sẽ lăn trên các rãnh được gia công chính xác trên cả hai vòng, thay vì trượt. Điều này làm giảm ma sát một cách đáng kể.
• Các phần tử lăn này cũng chính là bộ phận chịu tải chính, truyền tải lực từ trục quay sang vỏ máy. Nhờ vậy, trục quay được cố định và vận hành ổn định.

Các loại bạc đạn phổ biến

Hiện nay, bạc đạn có nhiều chủng loại phục vụ các mục đích khác nhau:

• Bạc đạn cầu: Loại thông dụng nhất, dùng cho tải nhẹ và tốc độ cao. Phù hợp trong quạt điện, động cơ nhỏ, máy gia dụng.

Ảnh bạc đạn cầu

• Bạc đạn đũa: Chịu tải trọng lớn, thường dùng trong công nghiệp nặng. Vận hành tốt trong điều kiện khắc nghiệt.

Ảnh bạc đạn đũa

• Bạc đạn côn: Có khả năng chịu tải kết hợp cả hướng trục và hướng tâm. Thường thấy trong hệ thống bánh xe ô tô, hộp số.

Ảnh bạc đạn côn

• Bạc đạn kim: Kích thước nhỏ gọn, chứa nhiều con lăn hình kim. Phù hợp với không gian lắp đặt hạn chế, tải trọng cao.

Ảnh bạc đạn kim

• Bạc đạn tang trống: Thiết kế đặc biệt giúp chịu tải trọng rất lớn và tự lựa, thường dùng trong máy ép, máy xây dựng.

Ảnh bạc đạn tang trống

Vòng bi bạc đạn làm bằng gì? Các loại vật liệu phổ biến thép chrome, thép không gỉ, gốm sứ, nhựa

Câu hỏi "Vòng bi bạc đạn làm bằng gì?" là điều mà nhiều người dùng kỹ thuật quan tâm khi lựa chọn sản phẩm phù hợp. Trên thực tế, vòng bi được chế tạo từ nhiều loại vật liệu khác nhau, mỗi loại mang đến ưu điểm riêng biệt tùy theo mục đích sử dụng, điều kiện làm việc và yêu cầu kỹ thuật. Dưới đây là những vật liệu phổ biến nhất thường dùng trong chế tạo vòng bi hiện nay:

- Thép chrome: Vật liệu thép chrome được sử dụng để sản xuất vòng bi thường tuân theo các tiêu chuẩn quốc tế để đảm bảo chất lượng và độ bền. Một số tiêu chuẩn phổ biến bao gồm: SAE 52100 (tiêu chuẩn Mỹ),  100Cr6 (tiêu chuẩn Châu Âu), Gcr15 (tiêu chuẩn Trung Quốc).

* Một số model vòng bi làm bằng thép chrome: Vòng bi mắt trâu SI6, F605ZZ, F606ZZ, F687ZZ, F635ZZ, F696ZZ, F698ZZ, RU66UUCCOP2...

- Thép không gỉ: Chịu được môi trường ẩm ướt, ăn mòn hóa chất hoặc nhiệt độ cao hơn so với thép thường. Vòng bi bằng thép không gỉ thích hợp cho ngành thực phẩm, y tế hoặc những nơi bắt buộc vệ sinh và chống ăn mòn tối đa.

* Một số model vòng bi làm bằng thép chrome: Vòng bi inox S6205ZZ, S6200ZZ, NSK 40BNR10HTYNDBLP4, 45BNR10HTYNDUELP4 NSK, NSK S688ZZ, KNB S6002ZZ (INOX 304), KNB S6204ZZ INOX 304,...

- Gốm sứ: Nhẹ, cứng và chịu nhiệt rất tốt, đồng thời giảm ma sát tối đa. Vật liệu này thường dùng cho các ứng dụng tốc độ cao như máy công cụ chính xác, thiết bị y tế hoặc môi trường hóa chất đặc biệt. Ngoài ra, bi sứ không bị nhiễm từ và hoạt động êm ái hơn.

* Một số model vòng bi làm bằng gốm sứ: Vòng bi ceramic 6208CE2RS, 6000CE2RS,...

- Nhựa: nhẹ, chịu được môi trường hóa chất mạnh, không cần bôi trơn và thích hợp cho ứng dụng tốc độ thấp, tải trọng nhẹ hoặc môi trường dễ bị oxy hóa. Các loại nhựa phổ biến gồm POM, PTFE, nylon...

* Một số model vòng bi làm bằng nhựa: Vòng bi nhựa POM 6202, POM 6204,...

Ảnh các loại vật liệu vòng bi bạc đạn phổ biến

Hiểu rõ về vòng bi bạc đạn là gì, cấu tạo vòng bi,bạc đạn làm bằng gì sẽ giúp bạn lựa chọn đúng sản phẩm, đảm bảo hiệu quả vận hành và tăng tuổi thọ cho thiết bị cơ khí, ô tô hay máy móc công nghiệp. Nếu bạn cần tư vấn chi tiết về các loại bạc đạn vòng bi chính hãng, hãy liên hệ ngay với Kỷ Nguyên Máy qua hotline: 077.209.8686. Đội ngũ chuyên viên giàu kinh nghiệm của chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ bạn!