• Số 12 Đào Cam Mộc, Phường Hoà Cường, TP Đà Nẵng
  • 077. 209. 8686

Ổ trượt là gì? thuật ngữ, định nghĩa, phân loại và ký hiệu

Tác giả: Trần Đức Thiện Ngày đăng: 09/05/2025
Nội dung bài viết

Ổ trượt (tiếng Anh: plain bearing) loại ổ trục đơn giản nhất, bao gồm một bề mặt duy nhất, liền mạch, hỗ trợ bộ phận chuyển động và cho phép bộ phận đó trượt hoặc quay trơn tru. Ổ trượt hoạt động bằng cách sử dụng chuyển động trượt, với một lớp chất bôi trơn mỏng (như dầu, mỡ bôi trơn hoặc vật liệu tự bôi trơn) để giảm ma sát và mài mòn giữa các bề mặt. Việc hiểu rõ ký hiệu ổ trượt giúp dễ dàng tra cứu, lựa chọn và áp dụng đúng loại ổ trượt phù hợp trong thiết kế và sản xuất cơ khí hiện đại. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn nắm vững các kiến thức về "Tiêu chuẩn TCVN 8287-4:2009 quy định chi tiết ổ trượt, bao gồm thuật ngữ, định nghĩa, phân loại, ký hiệu ổ trượt"!

Ổ trượt thuật ngữ, định nghĩa, phân loại và ký hiệu

Ảnh Ổ trượt thuật ngữ, định nghĩa, phân loại và ký hiệu

Các khái niệm cơ bản về ổ trượt chi tiết máy: Ổ trượt là gì? Ký hiệu ổ trượt là gì?

Con trượt và ổ trượt đóng vai trò quan trọng trong công nghiệp hiện đại. Từ con trượt vuông TPHCM đến con trượt tròn TPHCM, từ con trượt HIWIN tại chợ trời Hà Nội đến con trượt cũcon trượt vuông cũ​​​​​​, mỗi loại đều có ứng dụng riêng phù hợp với nhu cầu và ngân sách của từng doanh nghiệp. Việc hiểu rõ thuật ngữ sẽ giúp người dùng lựa chọn được sản phẩm phù hợp nhất.

1. Ổ trượt là gì?

Ổ trượt là chi tiết máy có cấu tạo con trượt dùng để đỡ trục và các chi tiết quay, đảm bảo chuyển động quay ổn định và đỡ tải trọng tác dụng lên các chi tiết đó. Bạc trượt làm việc dựa trên nguyên lý ma sát trượt giữa bề mặt ngõng trục và lót ổ, giúp đỡ và định vị các trục quay một cách ổn định. 

Ổ trượt (còn được biết đến với tên gọi bạc đạn trượt, vòng bi trượt) - là loại ổ trục mà ma sát trong ổ là ma sát trượt, có tác dụng định vụ trục, định vị chi tiết quay một cách chính xác. Khi trục quay, giữa ngõng trục và lót ổ có sự trượt tương đối với nhau, do đó sinh ra ma sát trượt trên bề mặt làm việc của ngõng trục và lót ổ. Đây là bộ phân quan trọng trong các máy móc thiết bị công nghiệp như tuabin, máy nén, máy bơm, hộp số... - Nguồn: Nghiên cứu tự động hoá tính toán ổ trượt đỡ thuỷ động

2. Ký hiệu ổ trượt là gì?

Ký hiệu ổ trượt là hệ thống các ký tự, số và dấu hiệu được quy định để nhận diện, phân loại và mô tả các thông số kỹ thuật của ổ trượt trong các tài liệu kỹ thuật, thiết kế, sản xuất và bảo trì cơ khí. Việc sử dụng ký hiệu giúp dễ dàng tra cứu, lựa chọn và áp dụng đúng loại ổ trượt phù hợp với từng mục đích sử dụng cụ thể.

"Các ký hiệu đã có sự phù hợp rộng rãi cho tất cả các kiểu ổ trượt... Sự phân loại các ký hiệu này được lập ra để sử dụng trong các tính toán và xác định công nghệ và hình học cũng như trong bảo đảm chất lượng của các ổ trợt. - Nguồn: TCVN 8287-4:2009

ký hiệu ổ trượt

Ảnh ký hiệu ổ trượt

Cách đọc ký hiệu ổ trượt

Mỗi hãng sản xuất sẽ có quy ước ký hiệu ổ trượt riêng, tuy nhiên về cơ bản, ký hiệu ổ trượt thường bao gồm các phần sau:

Thành phần ký hiệu

Ý nghĩa

Dòng sản phẩm

Xác định loại, series của ổ trượt (ví dụ: HG, HGH, HGR, EG, EGH...)

Kiểu dáng

Chữ cái thể hiện kiểu hình học (H: vuông, W: mặt bích, L: thấp, CA: loại tiêu chuẩn, HA: loại tải nặng...)

Kích thước

Thường là số thể hiện chiều rộng/chiều cao/chiều dài hoặc đường kính danh nghĩa (ví dụ: 15, 20, 25, 30...)

Loại tải trọng

Chữ cái thể hiện mức tải (C: tải nặng, H: tải siêu nặng...)

Cách lắp đặt

A: lắp từ trên xuống, B: lắp từ dưới lên...

Đặc tính bổ sung

E: khối đặc biệt, None: khối tiêu chuẩn...

Cấp chính xác

C, H, P, SP, UP... (từ tiêu chuẩn đến siêu chính xác)

Mã tải trước

ZO, ZA, ZB... (mức tải trước khác nhau)

Bảng giải thích ký hiệu HIWIN HGH20CA:

  • HG: Dòng sản phẩm dẫn hướng trượt
  • H: Kiểu vuông
  • 20: Kích thước danh nghĩa (20mm)
  • C: Tải trọng nặng
  • A: Lắp từ trên xuống

Bảng giải thích ký hiệu

Ảnh Bảng giải thích ký hiệu

Một số ký hiệu cơ bản và ý nghĩa của ổ trượt

Để giúp người đọc dễ dàng nhận biết và tra cứu các thông số kỹ thuật bạc trượt dẫn hướng trong lĩnh vực con trượt công nghiệp, tiêu chuẩn TCVN 8287-4:2009 đã quy định rõ ràng hệ thống ký hiệu cơ bản. Mỗi ký hiệu đều đại diện cho một đại lượng vật lý hoặc thông số quan trọng trong thiết kế, lắp đặt và vận hành ổ trượt. Dưới đây là bảng tổng hợp một số ký hiệu cơ bản cùng ý nghĩa của chúng:

Ký hiệu

Ý nghĩa

A

Diện tích, độ giãn dài khi đứt

B

Chiều rộng, pháp tuyến với chiều chuyển động

D

Đường kính

F

Lực, tải trọng

H

Chiều cao, độ cứng

L

Chiều dài

M

Momen, hệ số hòa trộn

N

Tốc độ quay (số vòng trên đơn vị thời gian)

P

Công suất, dòng nhiệt

R

Bán kính, nhám bề mặt

T

Nhiệt độ

U

Tốc độ bề mặt theo chiều x hoặc j

Z

Số, tọa độ, sự thắt lại sau khi đứt

h

Chiều cao, chiều sâu, chiều dày, khe hở

l

Chiều dài, số mũ

p

Áp suất, áp suất bề mặt

r

Bán kính, tọa độ hướng tâm

t

Thời gian, chiều dày thành, chiều dày lớp lót

w

Tốc độ góc

x, y, z

Tọa độ Đề-các, khoảng cách

Các loại ký hiệu ổ trượt phổ biến

Dưới đây là một số ký hiệu ổ trượt phổ biến mà bạn thường gặp trong các tài liệu kỹ thuật hoặc khi lựa chọn sản phẩm trên thị trường. Việc nắm rõ con trượt vuông/ tròn có ý nghĩa gì, điều này sẽ giúp bạn dễ dàng xác định đúng loại phù hợp với máy móc của mình.

Ký hiệu

Ý nghĩa

HGH

Con trượt vuông tải nặng

HGR

Thanh ray vuông

EGH

Con trượt vuông thấp

EG

Thanh ray vuông thấp

W

Kiểu mặt bích

CA

Loại tiêu chuẩn, tải nặng

HA

Loại tải siêu nặng

ZA, ZO, ZB

Mức tải trước

C, H, P, SP, UP

Cấp chính xác

Trên đây là những thông tin tổng quan và chi tiết về ổ trượt thuật ngữ, định nghĩa, phân loại và ký hiệu ổ trượt, giúp bạn dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp cho từng ứng dụng. Nếu bạn cần tư vấn thêm hoặc muốn tìm hiểu các giải pháp tối ưu về con trượt, ray trượt, hãy liên hệ ngay với Kỷ Nguyên Máy qua hotline: 077.209.8686 để được hỗ trợ tận tình và nhận báo giá tốt nhất. Kỷ Nguyên Máy - đồng hành cùng thành công của bạn!

VIẾT BÌNH LUẬN CỦA BẠN

Địa chỉ email của bạn sẽ được bảo mật. Các trường bắt buộc được đánh dấu *

CEO Trần Đức Thiện không chỉ là người sáng lập mà còn là linh hồn của Kỷ Nguyên Máy. Với tầm nhìn chiến lược, kiến thức chuyên môn sâu rộng và tinh thần đổi mới không ngừng, anh đã trở thành cái tên uy tín trong lĩnh vực kinh doanh xuất nhập khẩu và tư vấn giải pháp linh kiện cơ khí, máy móc CNC tại Việt Nam.

Nội dung bài viết
popup

Số lượng:

Tổng tiền:

Gọi ngay cho chúng tôi
Chat với chúng tôi qua Zalo
Chat với chúng tôi qua Messenger