TOP 2 - Phương pháp bôi trơn ổ lăn hiệu quả nhất

Nhiều nhà máy, xí nghiệp đã sử dụng nhiều phương pháp bôi trơn ổ lăn để tăng khả năng bảo vệ chi tiết máy không bị oxi hoá, giảm thiểu ma sát, ngăn ngừa mài mòn, gia tăng tuổi thọ, bảo vệ khỏi sự xâm nhập của chất gây ô nhiễm. Tuy nhiên, có những phương pháp bôi trơn nào là phù hợp với từng loại máy móc? Nếu bạn lựa chọn sai sản phẩm sẽ để lại hậu quả vô cùng nghiêm trọng. Không những làm bể ổ bi mà còn ảnh hưởng đến các chi tiết lân cận. Bài viết này của Kỷ Nguyên Máy sẽ đưa ra các phương pháp bôi trơn ổ lăn và cách bảo dưỡng ổ lăn hiệu quả nhất.

Top 2 - Các phương pháp bôi trơn ổ lăn hiệu quả nhất

Bôi trơn vòng bi đúng cách giúp giảm ma sát, mài mòn và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Hiện nay chủ yếu sử dụng hai nhóm chất bôi trơn: mỡ bôi trơn và dầu bôi trơn. Dưới đây là các phương pháp bôi trơn phổ biến:

1. Bôi trơn bằng mỡ

Mỡ bôi trơn có khả năng giữ ổn định chất bôi trơn trong ổ lăn, kể cả khi thiết bị hoạt động ở trục nghiêng hoặc vị trí thẳng đứng, nhờ đó đảm bảo màng bôi trơn liên tục và hiệu quả. Ngoài ra, lớp mỡ còn đóng vai trò như một lớp làm kín, giúp ngăn chặn bụi bẩn, hơi ẩm cũng như nước xâm nhập vào bên trong ổ lăn, từ đó bảo vệ bề mặt kim loại khỏi ăn mòn và giảm nguy cơ hỏng hóc.

Phương pháp này đặc biệt phù hợp với các công việc thông thường, đa số ứng dụng vòng bi trong công nghiệp, cũng như những trường hợp khó bảo dưỡng hoặc ổ lăn lắp đặt ở các vị trí kín, nơi việc tái bôi trơn thường xuyên gặp khó khăn.

(*) Cách tra mỡ cho vòng bi:

• Bổ sung thêm mỡ: Định kỳ bổ sung lượng nhỏ mỡ vào ổ bi đang sử dụng.
• Thay mới toàn bộ mỡ: Thực hiện khi bảo trì tổng thể hay khi đổi sang loại mỡ khác.
• Tái bôi trơn liên tục: Sử dụng thiết bị bơm mỡ tự động để duy trì lượng mỡ đều đặn trong ổ bi.

2. Bôi trơn bằng dầu

Dầu bôi trơn giúp gia tăng khả năng thẩm thấu tốt, giảm ma sát hiệu quả, tản nhiệt hiệu quả khỏi khu vực ma sát sinh nhiệt, ngăn chặn sự gia tăng nhiệt độ đột ngột trong ổ lăn, duy trì độ nhớt ổn định trên một phạm vi nhiệt độ rộng từ đó duy trì hiệu suất vận hành ổn định và kéo dài tuổi thọ thiết bị. Ngoài khả năng bôi trơn giảm ma sát, dầu còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc bôi trơn liên tục, phù hợp với các hệ thống tuần hoàn hoặc phun dầu, nhất là khi cần làm mát đồng thời nhiều chi tiết máy như bánh răng hay trục truyền động lân cận.

Phương pháp này rất thích hợp cho vòng bi có kích thước lớn, làm việc trong môi trường công nghiệp nặng, vận tốc quay cao hoặc những nơi cần liên kết bôi trơn, tản nhiệt đồng bộ với các chi tiết cơ khí khác, đảm bảo toàn bộ hệ thống vận hành trơn tru, an toàn và bền bỉ.

(*) Các phương pháp bôi trơn bằng dầu bao gồm:

• Ngâm dầu: Vòng bi một phần chìm trong dầu chứa ở đáy hộp máy.
• Bôi trơn bằng vòng tát dầu: Dùng vòng tát lắp trên trục để mang dầu bôi trơn lên các chi tiết cần thiết.
• Bôi trơn dầu tuần hoàn: Bơm dầu liên tục từ bình dầu qua ổ bi rồi dẫn trở lại, vừa bôi trơn vừa làm mát.
• Phun dầu: Dùng bơm phun dầu trực tiếp vào điểm tiếp xúc của vòng bi.
• Phun khí nén dầu: Trộn dầu với khí nén rồi phun vào ổ bi, nâng cao hiệu quả bôi trơn và làm mát.
• Sương dầu: Phun tia sương dầu rất nhỏ để bôi trơn cho các ứng dụng đặc thù

Phân loại chất bôi trơn phổ biến nhất

1. Mỡ bò bôi trơn bạc đạn (Bearing grease)

• Mỡ bò bôi trơn bạc đạn hay còn có tên gọi khác là mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ caomỡ tra vòng bi, mỡ vòng bi, mỡ tra ổ bi, mỡ bôi trơn ổ bi (bearing grease) là một loại chất bôi trơn dày, thường được sử dụng để bảo vệ và bôi trơn bạc đạn.
• Đây là hỗn hợp giữa dầu gốc và chất làm đặc (xà phòng kim loại như lithium, canxi, natri, nhôm; hợp chất hữu cơ hoặc vô cơ) với các tỷ lệ như sau: Dầu gốc 70 - 95 %, chất làm đặc 3 - 30 %, chất phụ gia 1 - 10 %.
• Một số gốc làm đặt được sử dụng nhiều như: mỡ gốc Lithium, mỡ gốc Lithium phức hợp, mỡ gốc Calcium sulfonate, mỡ gốc Polyurea, mỡ gốc Barium phức hợp
• Độ bền cơ học cao, bảo vệ tốt trước tác động môi trường, ngăn bụi - nước xâm nhập, dễ lắp đặt và bảo trì.
• Có thể bổ sung phụ gia tăng khả năng chống oxy hóa, chống ăn mòn, tăng cường chịu tải, giảm mài mòn.
• Được sử dụng phổ biến nhất, đặc biệt trong vòng bi nhỏ hoặc vòng đời vận hành dài không cần bảo dưỡng thường xuyên.

Một số loại mỡ bôi trơn bán chạy: Mỡ bôi trơn chịu nhiệt cao 180 độ SINOPEC HP-R Grease, mỡ Bò HIWIN G04 vòng bi tốc độc cao, mỡ bôi trơn THK AFB LF grease, mỡ Bôi Trơn Chịu Nhiệt Cao 380 Độ ROLLESTER, mỡ bôi trơn THK AFC grease, THK AFF grease, THK AFG grease, THK AFJ grease, mỡ bôi trơn bánh răng hở 100 độ CHEVRON 100NC, mỡ bôi trơn Shell Gadus S3 T150 J2, mỡ bò Castrol Tribol GR XT 2 HT, mỡ bôi trơn TOTAL ALTIS EM 2, mỡ bôi trơn Mobil SHC Polyrex 462 222 221 005, mỡ bò chịu nhiệt Exedy 20 gam chuyên bôi trơn puly chén cổ bạc đạn, mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao Total Altis SH 2  ...

Ảnh Mỡ bò bôi trơn bạc đạn

2. Dầu bôi trơn bạc đạn

• Bao gồm cả dầu khoáng (gốc khoáng) và dầu tổng hợp (như silicone, PAO, diester, fluorinated compound).
• Dầu bôi trơn giúp giảm mômen cản khi khởi động, vận hành ổn định ở mọi tốc độ, nhất là tốc độ cao.
• Phù hợp dùng cho vòng bi lớn, hệ thống tuần hoàn dầu, hoặc những ứng dụng cần khả năng làm mát tốt.
• Nhược điểm: Dầu có thể bay hơi, làm giảm thời gian sử dụng trong ổ bi nhỏ.

Một số loại mỡ bôi trơn bán chạy: Dầu tra bạc đạn Sanyo Denki 10ML, dầu Anderol 5152 XEP (PAO), Anderol 5220 XEP (PAO), Anderol 5320 XEP (PAO), Anderol 5460 XEP (PAO), Anderol 5680 XEP (PAO), Anderol 5999 XEP (PAO), Anderol 5220 PLUS (Synthetic), Anderol 5320 PLUS (Synthetic), Anderol 5460 PLUS (Synthetic), Anderol 5680 PLUS (Synthetic), Anderol 6150 (PAO), Anderol 6220 (PAO),... 

Ảnh Dầu bôi trơn bạc đạn

3. Màng bôi trơn rắn (Solid Film Lubricant)

• Là lớp phủ không chứa chất lỏng như than chì, MoS₂, bạc, vàng, PTFE, hoặc màng cứng như titan carbide, crôm.
• Ứng dụng cho môi trường cực khó, như nhiệt độ cực cao/thấp, chân không, bức xạ nơi mà dầu/mỡ không tồn tại được.
• Giúp bảo vệ bề mặt khỏi mài mòn cận cực mà không tạo độ nhớt chảy lỏng như dầu truyền thống.

Một số loại mỡ bôi trơn bán chạy: Chất bôi trơn Fuchs Gleitmo 900 Solid Film Lubricant 400ml, Chất bôi trơn EVERLUBE ESNALUBE 382 Gray, chất bôi trơn Sandstrom #099 Gray PWA36204B / MIL-PRF-46010H, lớp phủ Tungsten Disulfide (WS2) chất bôi trơn màng khô,...

Ảnh Màng bôi trơn rắn (Solid Film Lubricant)

Các yếu tố quan trọng trong việc lựa chọn mỡ bôi trơn vòng bi tốt nhất

Hiện nay, rất nhiều gặp khó khăn trong việc lựa chọn đúng mỡ bôi trơn vòng bi tốc độ cao, vòng bi đũa... Nguyên nhân là không có nhiều hiểu biết về vấn đề này. Chính vì vậy trước khi mua sắm mỡ vòng bi, bạn cần lưu ý những yếu tố sau để chọn được loại tốt nhất.

• Yếu tố 1: Lựa chọn mỡ bôi trơn vòng bi theo độ nhớt của dầu gốc

Tuỳ theo môi trường mà máy móc đang hoạt động là: Có nhiệt độ cao, nhiệt độ thấp, tải trọng cao, tải trọng thấp để bạn đưa ra lựa chọn phù hợp. Trong yếu tố này bạn cần xem xét đến độ nhớt và loại dầu gốc dùng để pha chế.

• Yếu tố 2: Lựa chọn mỡ vòng bi bạc đạn theo chất làm đặc

Với chức năng cấu trúc từng loại mỡ và giữ cho dầu gốc không bị tách khỏi mỡ. Điều này quyết định khả năng chịu nhiệt và chịu nước của vòng bi.

• Yếu tố 3: Lựa chọn mỡ tra ổ bi bạc đạn dựa trên chất phụ gia

Tuy thành phần này chiếm tỷ lệ nhỏ nhất nhưng là đóng vai trò quyết định giá thành và chất lượng mỡ bò bôi trơn cao hay thấp. Các thành phần chất phụ gia của mỡ tra ổ bi phổ biến:

• Yếu tố 4: Lựa chọn mỡ bôi trơn vòng bi theo áp lực tải trọng trên bề mặt ma sát

Nếu trong quá trình quay mà các bánh răng có hiện tượng bị cháy, chảy, ăn mòn, rỉ sét, bong tróc và kẹt dính. Lúc này loại mỡ dùng để bôi trơn cần có chất phụ giá có khả năng chịu cực áp lớn.

• Yếu tố 5: Lựa chọn mỡ bò bôi trơn bạc đạn theo điều kiện môi trường làm việc

- Đối với những yêu cầu chuyển động với vận tốc lớn thì nên chọn loại có tính năng chịu nhiệt.

- Đối với máy móc thường xuyên tiếp xúc với môi trường nước thì cần lựa chọn loại mỡ thành phần dầu gốc khoáng chất làm đặc có tính năng kháng nước như: Calcium (gốc canxi), lithium complex, polyurea, calcium sulfonate, barium complex, PTFE, Silica…

- Dầu có độ nhớt thấp được dùng cho thiết bị tốc độ cao. Ngược lại độ nhớt cao thì phù hợp cho thiết bị tải nặng.

• Yếu tố 6: Lựa chọn mỡ bò bôi trơn bạc đạn theo độ cứng mềm

Phân loại Cấp NLGI (Là các con số biểu thị độ sệt của mỡ bôi trơn tương ứng với số đo độ xuyên kim theo phân loại tiêu chuẩn của mỡ bôi trơn do Viện mỡ bôi trơn quốc gia Hoa Kỳ thiết lập).

Hy vọng những thông tin về phương pháp bôi trơn ổ lăn được đưa ra trong nội dung trên đây sẽ giúp ích cho bạn đọc hiểu rõ hơn và từ đó đưa ra sự lựa chọn phù hợp. Nếu quý khách hàng có nhu cầu mua sắm hay tìm hiểu về sản phẩm bôi trơn ổ lăn nói chung hoặc vật tư linh kiện (con trượt, thanh trượt, gối đỡ, vitme - đai ốc, bạc đạn, con lăn bi cầu) nói riêng. Mời liên hệ HOTLINE: 077.209.8686 để được tư vấn hỗ trợ nhanh nhất.